انواع مختلفی از سبک های فرزندپروری وجود دارد که از والدین سهل گیر تا والدین مستبد را شامل می شود. یکی از سبک های رایج در تربیت کودک ، والدگری هلیکوپتری است که در آن والدین بیش از حد در تمام جنبه های زندگی کودک درگیر هستند. این والدین در اولین نشانه وقوع مشکل برای فرزندانشان به جای راهنمایی و حمایت، خود به جای فرزندانشان دست به اقدام و حل مشکل می زنند. این سبک می تواند منجر به رفتار وابسته در کودکان شود.
والدین هلیکوپتری به والدینی گفت می شود که از نزدیک با زندگی فرزندشان به ویژه تحصیلات او درگیر بوده و سعی می کنند بیش از حد او را کنترل کنند. اصطلاح والدین هلیکوپتری اولین بار در کتاب والدین و نوجوان توسط دکتر ژینوت در سال 1969 توسط نوجوانانی استفاده شد که می گفتند والدینشان مانند یک هلیکوپتر همیشه اطراف آنها در حال پرسه زدن هستند تا بر هر حرکت آنها نظارت کنند.
والدین هلیکوپتری به سبکی از فرزندپروری اشاره دارد که در آن پدر و مادر و مراقبان کودک به شدت در زندگی فرزندشان نقش دارند. تمرکز شدید آنها میتواند بر سلامت روان کودک، تصوری که از خود دارند، مهارتهای مقابلهای و موارد دیگر تأثیر منفی بگذارد.
والدین هلیکوپتری معمولا مسئولیت زیادی در قبال تجربیات و به ویژه موفقیت یا شکستهای فرزندان خود میپذیرند که به معنای درگیر شدن در زندگی کودک آن هم به گونه ای که کنترل بیش از حد و محافظت بیش از حد کودک را شامل می شود که بیش از مسئولیت والدین است. انگیزه این سبک فرزندپروری ناشی از نگرانی والدین است که ممکن است فرزندشان آسیب ببیند.
در حالی که کودکان کوچکتر برای یادگیری قوانین جهان به نظارت، کنترل و راهنمایی والدین نیاز دارند، این والدین این کار را در سطحی نامناسب از نظر رشد انجام می دهند. والدین هلیکوپتری معمولاً با نیت حمایت، بیش از حد در زندگی کودک دخالت میکنند و این سبک فرزندپروری باعث میشود کودک فرصت تجربه، تصمیمگیری و حتی اشتباه کردن را از دست بدهد. مهمترین ویژگیهای این والدین شامل موارد زیر است:
این والدین برنامهریزیهای ریزبینانه برای فرزند انجام میدهند، دائم فعالیتهای او را زیر نظر دارند و برای کوچکترین چالشها فوراً وارد عمل میشوند. نتیجه این رفتار، کاهش استقلال و ضعف در مهارت حل مسئله است.
والدین هلیکوپتری ممکن است برای مشکلات جزئی مدام کودک را نزد پزشک ببرند یا بیش از اندازه در امور درسی او دخالت کنند. این نگرانی افراطی باعث میشود کودک خود را آسیبپذیر یا ناتوان تصور کند.
این والدین اغلب کارهایی را انجام میدهند که کودک توانایی انجامشان را دارد یا در تعاملات اجتماعی او دخالت میکنند. این کار فرصت رشد مهارتهای اجتماعی و تصمیمگیری را از کودک میگیرد و وابستگی شدید ایجاد میکند.
برخی از رفتارهای والدین هلیکوپتری عبارت اند از:
سبک فرزندپروری هلیکوپتری، هرچند با نیت حمایت انجام میشود، اما میتواند پیامدهای جدی و بلندمدتی بر رشد عاطفی و روانی کودک بگذارد. مهمترین اثرات آن شامل موارد زیر است:
وقتی والدین همیشه پیش از کودک وارد عمل میشوند، کودک فرصت تجربه، اشتباه و یادگیری را از دست میدهد. این باعث میشود او به تواناییهای خود شک کند و باور داشته باشد بدون کمک والدین قادر به انجام کارها نیست. فراموش نکنید اعتماد به نفس در کودکان از جمله موضوعاتی است که والدین باید به آن توجه ویژه ای داشته باشند.
دخالت مداوم والد در امور کوچک و بزرگ، باعث میشود کودک نتواند روی پای خودش بایستد. او برای تصمیمگیری، حل مشکل و حتی تعاملات ساده، نیازمند تأیید و حضور والدین میشود و استقلالش شکل نمیگیرد.
وقتی کودک هیچوقت فرصت مواجهه با چالشها را پیدا نمیکند، شکست برایش تجربهای ترسناک میشود. چنین کودکانی معمولاً از تصمیمگیری فرار میکنند، چون نگرانند اشتباه کنند یا مورد قضاوت قرار بگیرند.
جلوگیری از والدگری هلیکوپتری یعنی پیدا کردن تعادل میان حمایت و استقلال. والدین باید به کودک اجازه دهند تجربه کند، اشتباه کند و از نتایج رفتارهایش یاد بگیرد. بهجای اینکه در هر چالش وارد عمل شوید، نقش راهنما را داشته باشید و فقط زمانی کمک کنید که واقعاً لازم است. اعتماد کردن به تواناییهای کودک، دادن فضای کافی برای تصمیمگیری و پرهیز از کنترل بیش از حد، به او کمک میکند مهارت حل مسئله، خودباوری شخصیاش را تقویت کرده و به مرور زمان کودک مستقلی شود. هدف فرزندپروری آگاهانه این است که کودک یاد بگیرد روی پاهای خودش بایستد، نه اینکه همیشه به والدین وابسته بماند.
اکثر والدین هلیکوپتری نیت خوبی دارند. آنها می خواهند فرزندانشان سالم، شاد و موفق باشند و از آنها در تمام امورشان حمایت می کنند. با این حال، چنین والدینی اغلب والدین کمال گرا هستند که موفقیت فرزندان خود را در اولویت تربیت خود قرار می دهند که نتیجه آن مشارکت و همراهی بیش از حد در کارهای فرزندانشان است. به همین دلیل کمک یا حمایت آنها کنترل کننده می شود.
اکثر والدین هلیکوپتری نیت خوبی دارند. آنها می خواهند فرزندانشان سالم، شاد و موفق باشند و از آنها در تمام امورشان حمایت می کنند. با این حال، چنین والدینی اغلب والدین کمال گرا هستند که موفقیت فرزندان خود را در اولویت تربیت خود قرار می دهند که نتیجه آن مشارکت و همراهی بیش از حد در کارهای فرزندانشان است. به همین دلیل کمک یا حمایت آنها کنترل کننده می شود.
در بافملی، باور داریم هر والد آگاهی، میتواند آیندهای روشنتر برای فرزندش بسازد. ما جدیدترین آموزشها و نکات علمی فرزندپروری را از سراسر دنیا انتخاب میکنیم و با زبان ساده در اختیار شما میگذاریم.