درخواست مشاوره
- BaFamily
- 18 آبان 1404
یکی از استراتژی های که والدین به اشتباه برای ارزیابی پیشرفت فرزندشان استفاده می کنند، مقایسه است. بسیاری از والدین، فرزندان خود را با بچه های دیگر مقایسه می کنند تا انگیزه ای برای برتری در آنها ایجاد کنند. اما طبق آخرین یافته های علمی در حوزه تریبت کودک، مقایسه کودک با دیگران می تواند تأثیر معکوس داشته باشد.
- چرا مقایسه کودک با دیگران اشتباه است؟
- چرا والدین کودکان خود را با دیگران مقایسه می‌کنند؟
- تأثیرات منفی مقایسه کودک با دیگران
- چطور به جای مقایسه، کودک را تشویق کنیم؟
- جمع‌بندی؛ رشد کودک در سایه پذیرش و عشق
چرا مقایسه کودک با دیگران اشتباه است؟
والدین نقش مهمی در شکل گیری عزت نفس و بهزیستی روانی کلی کودک دارند. یکی از مضرترین کارهایی که والدین می توانند انجام دهند این است که فرزندان خود را با دیگران مقایسه کنند. این می تواند تأثیر مخربی بر عزت نفس کودک داشته باشد و منجر به احساس بی کفایتی، ناامنی و اضطراب شود. کودکی که مورد مقایسه قرار می گیرد احساس ضعف می کند. درست است که والدین قصد بی انگیزه کردن فرزندشان را ندارند، اما برخی از نظرات شفاهی ناخواسته بیش از آنکه مفید باشد باعث آسیب می شود.
کودکان روحیه رقابت پذیری دارند و می توان آنها را به انجام کارهای خوب و خوب بودن تشویق کرد. اما آموزش بهتر بودن نسبت به سایر بچه ها گاهی اوقات می تواند نتیجه معکوس داشته باشد و باعث کمبودهای عاطفی عمیق شود که به سختی درمان شده و میتوانند منجر به پرخاشگری در کودک و رنجش او شوند. به علاوه در رابطه بین والدین و فرزند هم تاثیر منفی می گذارد.
چرا والدین کودکان خود را با دیگران مقایسه می‌کنند؟
پدر و مادر رویای دیدن موفقیت فرزندشان در همه جنبه های زندگی را دارند، اما نمی دانند که هرگز نمی توان با مقایسه بچه ها به این موفقیت دست یافت. این امر یک روش کاملا رایج بین والدین است که تصور می کنند عملکرد کودک بهبود می یابد. آنها احساس می کنند که این امر یادگیری و مهارت های کودکان را افزایش می دهد، اما برعکس، بر سطح اعتماد به نفس کودکان تأثیر منفی می گذارد. مثلا مقایسه نمرات فرزندتان با دانش آموزان دیگر، اقدامی بیهوده است و عملکرد کودک بهتر نمی شود.
با مقایسه کودک با دیگران نمی توان او را وادار کرد که از دیگری الگوبرداری کند. برخی از والدین هم تصور می کنند که با اشاره به دستاوردهای کودکان دیگر می توانند به فرزندان خود القا کنند تا سخت تر کار کنند. سایر والدین ممکن است به دلیل نگرانی از آینده، فرزندان خود را با دیگران مقایسه کنند.مثلا اینکه چون می خواهند فرزندشان در یک دانشگاه معتبر تحصیل کند.
در برخی موارد، والدین فرزندان خود را با سایر کودکان مقایسه می کنند تا از عملکرد کودک خود ابراز ناامیدی کنند که می تواند منجر به تجربیات عاطفی منفی برای کودک شود.
مقایسه به هر دلیلی که باشد، تأثیر منفی بر سطح اعتماد آنها دارد. والدین باید بدانند که هر کودکی منحصر به فرد است و دارای نقاط قوت، علایق و استعدادهای متفاوتی است.اینگونه میتوانند در مسیر تربیت بدون مقایسه قدم بردارند.
تأثیرات منفی مقایسه کودک با دیگران
مقایسه پیشرفت کودک باید با بر اساس عملکردهای گذشته او باشد نه با دوستان و هم سن و سالان. مقایسه اثرات منفی زیادی دارد که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.
کاهش عزت‌نفس و اعتماد به نفس
مقایسه‌های مداوم می‌تواند باعث شود که بچه‌ها احساس ناکافی کنند و به اندازه کافی خوب نباشند، که می‌تواند بر عزت نفس آنها تأثیر بگذارد. کودکان ممکن است احساس کنند که انتظارات والدین خود را برآورده نمی کنند که ناشی از شک و تردید به خود است.
تخریب رابطه والد و کودک
پیوند و رابطه عاطفی بین والدین و فرزندان ممکن است از بین برود. کودک به این باور می رسد که والدین او را آنطور که هست نمی پذیرند، بلکه او را به عنوان بازتابی از شخص دیگری می پذیرند که این امر می تواند منجر به عصبانیت، عصبانیت و عدم اعتماد شود.
رقابت ناسالم و اضطراب
مقایسه کودکان با دیگران می تواند منجر به رقابت ناسالم شود، تا جایی که کودکان ممکن است احساس کنند برای جلب رضایت والدین خود نیاز به رقابت با دیگران دارند، که می تواند استرس، اضطراب و فشار برای بهترین عملکرد را در هر زمان ایجاد کند.
چطور به جای مقایسه، کودک را تشویق کنیم؟
به توانایی‌های فردی و نقاط قوت کودک توجه کنید
هر کودکی توانایی ها و استعدادهای منحصر به فردی دارد. با تمرکز بر کارهایی که فرزندتان می‌تواند به خوبی انجام دهد و تشویق او به دنبال کردن علایقش، می‌توانید به او در ایجاد عزت نفس و افزایش اعتماد به نفس کمک کنید. به فرزندتان اجازه دهید کارهای اساسی انجام دهد. اجازه دهید فرزندتان رشد کند تا به طور مستقل زندگی را اداره کند.
روی تلاش تمرکز کنید، نه نتیجه
به جای تمرکز صرف بر نتایج، تلاش فرزندتان را برای دستیابی به اهدافش به رسمیت بشناسید و او را تشویق کنید. به کودک بیاموزید که از فرآیند یادگیری و رشد لذت ببرد، نه اینکه فقط بر نتیجه نهایی تمرکز کند. این طرز تفکر می تواند به آنها کمک کند تا عشق دائمی به یادگیری داشته باشند.
احساسات او را درک و حمایت کنید
کودک زمانی که احساس می‌کند پذیرفته و درک می‌شود، آرام‌تر و مطمئن‌تر رشد می‌کند. اگر او ناراحت یا عصبانی است، به جای قضاوت، احساسش را بشنوید و نام ببرید: «می‌دانم ناراحت شدی چون دوست داشتی مثل خواهرت باشی.» این جملات ساده به کودک یاد می‌دهند که احساساتش ارزشمند است و لازم نیست برای جلب توجه، خودش را با دیگران مقایسه کند. درک و حمایت عاطفی، پایه‌ی شکل‌گیری اعتماد به نفس واقعی در کودک است.
جمع‌بندی؛ رشد کودک در سایه پذیرش و عشق
هیچ کودکی قرار نیست نسخه‌ای از دیگری باشد. مقایسه، مسیر رشد را تضعیف و احساس ارزشمندی را نابود می‌کند. وقتی والدین به جای مقایسه، عشق، درک و حمایت را جایگزین می‌کنند، کودک یاد می‌گیرد خودش را دوست داشته باشد و بدون ترس از قضاوت، برای پیشرفت تلاش کند. بنابراین نیاز است تا والدین آگاهی خود را د مسیر تربیت کودک بالا ببرند تا فرزندشان آینده بهتر و درخشان تری را تجربه کند.
در بافملی، باور داریم هر والد آگاهی، می‌تواند آینده‌ای روشن‌تر برای فرزندش بسازد. ما جدیدترین آموزش‌ها و نکات علمی فرزندپروری را از سراسر دنیا انتخاب می‌کنیم و با زبان ساده در اختیار شما می‌گذاریم.