سه سال اول تربیت فرزند؛ مهم‌ترین سال‌های رشد مغز کودک

چرا سه سال اول زندگی کودک حیاتی است؟

متأسفانه، همه کودکان دوست پیدا نمی کنند. برخی از کودکان خجالتی هستند، در حالی که برخی دیگر ممکن است در همکاری باسه سال اول زندگی بخش فوق العاده و حیاتی رشد کودک است. کودکان از نوزادان کاملا وابسته به افراد مستقل و دارای ارتباطی تبدیل می شوند که می توانند برقصند، آواز بخوانند و داستان بگویند. اهمیت شهودی این سال ها با پیشرفت در علوم اعصاب تایید شد.

کودک در بازه زمانی یک تا سه سالگی در فرآیند رشد خود نقاط عطف زیادی دارد. این نقاط عطف مهارت هایی مانند نشان دادن استقلال بیشتر و تشخیص تصویر خودشان در آینه و یا عکس هستند. همچنین مواردی مانند کنار هم قرار دادن کلمات، صحبت کردن در قالب جملات و دقت در اشیاء و افراد جدید که در اطراف آنهاست را شامل می شود. بنابراین محیط های محرک با فعالیت های مختلف به کودکان راه های زیادی برای بازی، رشد، یادگیری و همچنین فرصت‌های زیادی برای تمرین آموخته‌هایشان می‌دهد.

رشد مغز کودک در سه سال اول

80 درصد از مغز کودک تا سه سالگی او رشد می کند. در این سال‌هاست که مغز کودک شروع به رشد حافظه، زبان، تفکر و مهارت‌های استدلالی می‌کند. کودکان با تقلید از رفتار دیگران به ویژه بزرگسالان و کودکان بزرگتر، یاد می گیرند.

نقش پدر و مادر در سه سال اول زندگی کودک

گام‌های کوچکی که والدین در این سه سال اول برمی‌دارند، تفاوت بزرگی در موفقیت آینده فرزندانشان دارد. مراحل عطف برای کودکان نوپا شامل کارهایی است که اکثر کودکان نوپا در این سن در زمینه های زیر انجام می دهند:

• رشد اجتماعی و عاطفی

• توسعه زبان و ارتباطات

• رشد شناختی (یادگیری، تفکر، حل مسئله)

• حرکت و رشد جسمانی

روابط: اساس رشد کودک

روابط کودکان بر همه زمینه ها و مراحل رشد آنها تأثیر می گذارد. در واقع پرورش روابط، پایه و اساس رشد سالم کودک است. از طریق روابط گرم و مناسب، کودک اطلاعات حیاتی در مورد خود و دنیای اطراف خود می آموزد. به عنوان مثال کودک می‌آموزد که دوست داشتنی، امن و مطمئن است. آنها همچنین یاد می گیرند که وقتی کارهایی مانند گریه کردن، خندیدن می کنند و یا سوالی می پرسند چه اتفاقی می افتد.

از طرفی کودک با دیدن روابط بین افراد دیگر مثلا رفتار شما با سایر اعضای خانواده یا دوستانتان نیز یاد می گیرد. این یادگیری پایه و اساس رشد مهارت های ارتباطی، رفتاری، اجتماعی و سایر مهارت های کودک است.

بازی؛ مهم‌ترین ابزار رشد و یادگیری کودک

در سال های اولیه بخصوص سه سال اول زندگی، بازی راه اصلی یادگیری و رشد کودکان است. بازی برای کودک سرگرم کننده بوده و همچنین به کودک فرصت هایی می دهد تا مسائل را کشف، مشاهده، آزمایش و حل کند. فرزند شما برای انجام این کار به حمایت و تشویق شما نیاز دارد. همچنین بهتر است گاهی اوقات به فرزندتان اجازه دهید خودش همه چیز را امتحان کند و حتی گاهی اوقات مرتکب اشتباه شود.

زمان زیادی که کودک صرف بازی، صحبت کردن، گوش دادن و ارتباط و تعامل با شما می کند، به کودک کمک می کند تا مهارت های کلیدی زندگی را بیاموزد. این مهارت ها شامل برقراری ارتباط، فکر کردن، حل مشکلات و بودن با افراد دیگر و کودکان است.

علاوه بر موارد فوق، ژن‌های کودک و سایر عوامل مانند تغذیه سالم، فعالیت بدنی، سلامتی و حتی منطقه ای که در آن زندگی می‌کنید نیز بر رشد کودک شما تأثیر می‌گذارند.

تغذیه سالم در سه سال اول

غذای سالم به کودک انرژی و مواد مغذی لازم برای رشد و تکامل را می دهد. همچنین حس چشایی آنها را توسعه می دهد. غذای سالم خانواده و الگوهای غذایی در سال های اولیه می تواند عادات غذایی سالمی را در زندگی کودک ایجاد کند.

فعالیت بدنی و بازی فعال

فعالیت بدنی برای سلامت کودک حیاتی بوده و کودک را به حرکت وا می دارد، مهارت های حرکتی او را توسعه می دهد، به او کمک می کند فکر کند و به او فرصتی می دهد تا دنیای اطراف خود را کشف کند. بنابراین کودک به فرصت های زیادی برای بازی فعالانه از جمله بازی در فضای باز نیاز دارد.

سلامتی و مراقبت‌های ضروری کودک

بیماری های جزئی دوران کودکی مانند سرماخوردگی، گوش درد به طور کلی هیچ تاثیری دراز مدت بر رشد کودک ندارند. اما ناتوانی، تاخیر در رشد و شرایط مزمن یا طولانی مدت می تواند بر رشد او تاثیر بگذارد. متخصصان کودک می توانند به شما در درک وضعیت فرزندتان و چگونگی تأثیر آن بر رشد او کمک کنند. همچنین میتوانید از دوره های کاربردی در رابطه با کمک‌های اولیه و سلامت کودک بهر ببرید.

سه سال اول، نقطه شروع یک آینده سالم

درست است که مغز کودک در طول سه سال اول زندگی او رشد بسیاری می کند، اما این موضوع به این معنی نیست که تمام این پیشرفت های هیجان انگیز پس از فوت کردن شمع تولد سه سالگی متوقف می شوند. در واقع نواحی مغزی که شامل توانایی‌های اجتماعی، عاطفی و شناختی می‌شوند، تا سال‌های نوجوانی و اوایل بزرگسالی به خوبی رشد می‌کنند. بنابراین هرگز موارد گفته شده را قطع نکرده و ادامه دهید.

همان طور که متوجه شدید، سه سال اول زندگی کودک، سال های بسیار حساسی در زندگی کودک است که والدین باید آگاهانه و به طور صحیح با کودک خود رفتار کنند. یکی از بهترین منابع برای افزایش اطلاعات والدین در حوزه فرزندپروری، دوره های کاربردی تربیت فرزند مجموعه باخانواده است که توسط اساتید بین المللی آموزش داده شده است. میتوانید با کلیک بر روی مجموعه باخانواده به ویدیوهای رایگان این دوره ها دسترسی داشته باشید.