هر پدر و مادری دوست دارد فرزندانشان با مهارت هایی که برای موفقیت در زندگی نیاز دارند بزرگ شوند. از جمله اعتماد بهنفس کودک و استقلال کودک که با افزایش سن نیز اهمیت آنها دو چندان می شود. تحقیقات دانشگاه کمبریج نشان میدهد ۵۰٪ موفقیت بلندمدت کودک وابسته به مهارتهای زندگی و اجتماعی است، نه نمرات مدرسه. توانایی مدیریت رفتار، کار خوب با دیگران و پشتکار در برابر مشکلات، هم آموختنی و هم ضروری است.
آموزش مهارتهای مناسب به کودکان در حین رشد، اعتماد به نفس و انعطافپذیری را در مورد همه چیز به آنها القا میکند، از سواد مالی گرفته تا مراقبت از خود و توانایی رهایی از ناامیدی. اما مهم ترین مهارت های زندگی برای کودکان چیست؟
مهارت های زندگی مهارت هایی هستند که برای بقا، خودکفایی و بهره وری در زندگی روزمره ضروری هستند. مهارت های زندگی دروس ارزشمندی هستند که بچه ها در طول زندگی خود از آنها استفاده می کنند. مهارتهای مهم زندگی که کودکان باید بدانند شامل مهارتهای تصمیمگیری، مهارتهای حل مسئله، بهداشت شخصی، آمادهسازی غذا و مهارتهای ارتباطی است. فردی که این مهارت ها را نداشته باشد، کمتر قادر خواهد بود به طور مستقل عمل کند، آنها نمی دانند چگونه کارهای اساسی مانند پختن شام یا مرتب کردن اتاق خود را انجام دهند. همچنین مراقبت از خود از نظر عاطفی، اجتماعی و مالی برای آنها دشوار است.
با این حال، بسیاری از بچهها این درسها و نحوه برخورد با موقعیتهای دنیای واقعی را تا دوره دبیرستان یاد نمیگیرند. برای آموزش مهارت های زندگی به فرزندانتان صبر نکنید تا به دوران نوجوانی برسند. از همان کودکی آرام آرام و به اقتضای سنشان این موارد را به آنها اموزش دهید.
برای کودکان مهم است که یادگیری این مهارتهای مختلف زندگی را از کوچکترین سن ممکن آغاز کنند تا قبل از رسیدن به بزرگسالی زمان زیادی برای تمرین آنها داشته باشند. برای آموزش این مهارت ها به فرزندان خود یک شروع سریع داشته باشید. با مهارت های تصمیم گیری شروع کنید و سپس با رشد فرزندانتان، هر درس مهارت های زندگی را تقویت کنید.
در ادامه با مهم ترین مهارت هایی که کودکان باید یاد بگیرند آشنا میشوید :
مهارت های تصمیم گیری
بهداشت و سلامت
مدیریت زمان
آماده سازی غذا
مدیریت مالی
تمیز کاری
لباس پوشیدن و آماده شدن
تصمیم گیری خوب یکی از مهارت های مهم زندگی است که هر کودکی باید از سنین پایین شروع به یادگیری آن کند. با انتخاب های اولیه مانند شکلات در مقابل بستنی وانیلی، جوراب های آبی یا جوراب های سفید، بازی با قطار یا ماشین بازی شروع کنید. فرزندتان را در مراحل متعدد تصمیم گیری راهنمایی کنید. به آنها کمک کنید تا گزینه های خود را بسنجند، جوانب مثبت و منفی را ارزیابی کنند، تصمیم نهایی را بگیرند و سپس ببینند که اوضاع چگونه پیش می رود.
مثال:
در زمان خرید، از کودک بخواهید بین دو خوراکی یکی را انتخاب کند و دلیلش را توضیح دهد: «به نظرت سیب بهتره یا موز؟ چرا؟»
این تمرین ساده اعتمادبهنفس و قدرت تصمیمگیری را تقویت میکند.
کودکان هرگز برای شروع یادگیری در مورد سلامت و بهداشت آنقدر کوچک نیستند. ما همیشه به بچههایمان میگوییم که حمام کنند، مسواک بزنند، دستهایشان را بشویند، و لباسهای زیرشان را عوض کنند، با این حال هرگز به آنها نمی گوییم چرا؟
به کودکان توضیح دهید که چرا سلامت و بهداشت همیشه بخش مهمی از روتین آنهاست. همانطور که فرزندان شما شروع به یادگیری در مورد این مهارت زندگی می کنند، سعی کنید این امور را در آنها نهادینه بکنید. وقتی این عادات سالم ایجاد شد، بچههایتان این وظایف را بدون نیاز به یادآوری شما مداوم انجام میدهند.
مثال:
قبل از خواب یک «روتین شبانه» تنظیم کنید: مسواک، شستن دست و صورت، شانهکردن مو.
بگذارید کودک خودش مراحل را انجام دهد و فقط در پایان او را راهنمایی کنید.
هر پدر و مادری میدانند که مدیریت زمان چقدر برای حفظ خانواده مهم است. اما یادگیری درس های مدیریت زمان برای کودکان در دوران جوانی نیز مهم است. آموزش به کودکان کوچکتر که چگونه زمانشان را مدیریت کنند و برنامه روزانشان را رعایت کنند، به آسانتر کردن روزهای شما کمک میکند.
مثال:
برای جمعکردن اسباببازیها یک تایمر ۵ دقیقهای بگذارید. بگویید: «ببین میتونی قبل از اینکه تایمر تموم بشه اسباببازیهارو جمع کنی؟»
این کار حس زمان و مسئولیت ایجاد میکند.
شما می توانید به کودکان پیش دبستانی نحوه درست کردن ساندویچ را بیاموزید و یا به بچه های دبستانی آموزش دهید تا از مایکروویو استفاده کنند. همانطور که کودکان در آشپزخانه اعتماد به نفس بیشتری پیدا میکنند، میتوانند مهارتهای زندگی مانند آمادهسازی وعدههای غذایی، یادگیری نحوه تهیه ناهار، انتخاب غذای سالم، پختن یک غذای ساده روی اجاق گاز با نظارت بزرگسالان و برنامهریزی وعدههای غذایی خود را به آنها اضافه کنند.
مثال:
اجازه بدهید کودک در تهیه صبحانه مشارکت کند: شستن میوه، گذاشتن نان در بشقاب، مخلوطکردن ماست همین کارهای ساده احساس استقلال زیادی ایجاد میکنند.
به کودکان مدیریت موثر پول را آموزش دهید تا یاد بگیرند چگونه پس انداز کنند، عاقلانه خرج کنند و تغییر ایجاد کنند. همچنین مهم است که بدانند استفاده از چک و کارت اعتباری رایگان نیست.
مثال :
سه ظرف یا پاکت برای کودک درست کنید و روی آنها بنویسید: پسانداز، خرج، بخشش. هر بار پول توجیبی میگیرد، خودش تصمیم بگیرد چه مقدار در کدام پاکت بگذارد.
این تمرین پایهایترین سطح مدیریت مالی است.
برای والدین آسان ترین کار این است که همه امور خانه را خودشان انجام دهند. اما این یک فرصت از دست رفته برای ماست تا به فرزندانمان بیاموزیم که چگونه خانه را تمیز نگه دارند. با کارهای مناسب سنشان شروع کنید که شامل آموزش نحوه چیدن تخت خواب، خالی کردن ماشین ظرفشویی و گردگیری مبلمان می شود. وقتی اسباببازیهایشان را در اتاق های خانه پراکنده اند، از آنها بخواهید همه آنها را در یک سبد بیندازند.
مثال:
یک «وظیفه کوچک ثابت» به او بدهید؛ مثل پر کردن ظرف آب حیوان خانگی، جمعکردن میز صبحانه، یا مرتب کردن بالشها.
این تکلیف کوچک، حس مشارکت و مسئولیتپذیری ایجاد میکند.
بچه ها می توانند در سنین پایین یاد بگیرند که چگونه به تنهایی آماده شوند. اجازه دهید قبل از رفتن به رختخواب لباس هایی را که روز بعد می خواهند بپوشند انتخاب کنند و یا در مورد آن فکر بکنند. همچنین سعی نکنید سلیقه خود را در لباس پوشیدن به آنها تحمیل کنید.
مثال:
شب قبل از مدرسه از کودک بخواهید خودش لباسهای فردا را انتخاب و آماده کند. اگر انتخاب اشتباه بود، فقط راهنمایی کن؛ جایگزین نکن.
این کار هم استقلال میآورد هم اعتمادبهنفس.
پژوهشهای دانشگاههای هاروارد و کمبریج نشان میدهد کودکانی که از سنین پایین مهارتهای زندگی را میآموزند، در آینده توانمندی بیشتری در حل مسئله، برقراری ارتباط، مدیریت احساسات و استقلال فردی دارند. تحقیقات تأکید میکند که یادگیری این مهارتها بهصورت تدریجی و از طریق تجربههای ساده روزمره، بیشترین تأثیر را بر رشد شناختی و عاطفی کودک دارد. والدینی که فرصت انتخاب، تصمیمگیری و مسئولیتپذیری را در خانه به فرزند خود میدهند، اعتمادبهنفس او را چند برابر میکنند.
جدول آموزش مهارتهای زندگی به کودکان در سنین مختلف به شرح زیر است :
| گروه سنی | مهارتهای مناسب این سن |
|---|---|
| ۳ تا ۵ سال | پوشیدن لباس ساده، جمعکردن اسباببازیها، آشنایی با بهداشت فردی، انتخاب بین دو گزینه، کمک کوچک در آشپزخانه مثل شستن میوه |
| ۶ تا ۹ سال | مدیریت زمان برای تکالیف، آمادهکردن چاشت مدرسه، شمارش و مدیریت پول خرد، آداب معاشرت، کمک در کارهای خانه مانند چیدن میز |
| ۱۰ تا ۱۲ سال | برنامهریزی روزانه، مدیریت هزینههای کوچک، تهیه میانوعده ساده، تصمیمگیری در موقعیتهای واقعی، برنامهریزی برای فعالیتها و وظایف مدرسه |
هر مرحله از رشد کودک دروازه ای برای مهارتسازی کودک است. تمام مهارت هایی که در بالا گفته شد، به فرزند شما کمک می کند تا در آینده هم از نظر اجتماعی و هم از نظر مالی اعتماد به نفس و توانایی داشته باشد و بنابراین نباید این مهارت ها را دست کم بگیرید.
برای افزایش اطلاعات در مورد فرزندپروری می توانید از دوره های تربیت فرزند موفق در سایت باخانواده استفاده کنید.
در بافملی، باور داریم هر والد آگاهی، میتواند آیندهای روشنتر برای فرزندش بسازد. ما جدیدترین آموزشها و نکات علمی فرزندپروری را از سراسر دنیا انتخاب میکنیم و با زبان ساده در اختیار شما میگذاریم.